شیلنگ پنوماتیک چیست چه کاربرهایی دارد؟

کلمه پنوماتیک به تنهایی به معنای باد، نفس یا هوا است. این کلمه از واژه یونانی پنوما (πνεῦμα) گرفته شده است.

شیلنگ پنوماتیک چیست؟

در زمینه‌ی فناوری و صنعت، مفاهیمی همچون نیرو، حرکت، و انتقال انرژی همواره مورد توجه قرار گرفته‌اند. یکی از ابزارهایی که با استفاده از تکنولوژی پیشرفته و اصول فیزیکی متفاوت، نقش حیاتی در انتقال حرکت و انرژی ایفا می‌کند، شیلنگ‌های پنوماتیک هستند. این شیلنگ‌ها با قابلیت‌های منحصربه‌فرد خود، به عنوان پیشروانی در حوزه‌ی حرکت به وسیله‌ی هوا و گازها، در انجام وظایف مختلف صنعتی به کار می‌روند.

در تعریف ساده، شیلنگ پنوماتیک به عنوان یک راهبرد برای جابجایی گازها با استفاده از فشار بالاتر از حد معمول اتمسفر در نظر گرفته می‌شود. از این دیدگاه، پنوماتیک به ارتباط با استفاده از گازها و هوا برای انجام کارهای مکانیکی اشاره دارد. بدیهی است که چنین فناوری‌ای نه تنها در ابزارهای کوچک و قابل حمل مانند اسلحه‌های میخکوبی یا آچارهای بادی به‌کار می‌رود، بلکه در مواقعی همچون سیستم‌های ترمز هواپیماها و قطارهای پیشرانه‌ای نیز نقش بسزایی دارد.

باید تأکید کرد که در زمینه‌ی ایمنی و عملکرد بهینه، شیلنگ‌های پنوماتیک فشار بالا نیازمند رعایت دستورالعمل‌های ایمنی و تست‌های دقیق هستند. هدف از این تدابیر، پیشگیری از وقوع هرگونه حادثه‌ای در سیستم‌های حساس هواپیماها و دیگر بسترهای کاربردی است. در این مقاله، به بررسی اصول ، انواع و کاربردهای شیلنگ‌های پنوماتیک پرداخته خواهد شد و نقش آن‌ها در پیشبرد صنعت و تکنولوژی مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

بررسی مفاهیم اولیه ی شیلنگ پنوماتیک و انواع آنها

راه‌حل‌های پنوماتیک، در طیف گسترده‌ای در کاربردهای صنعتی استفاده می‌شوند و یک انتخاب محبوب در زمینه اتوماسیون هستند ، عمدتاً به دلیل عملکرد بالا، عمر طولانی و نگهداری نسبتا آسان. سیستم های هوای فشرده نیز یک روش راحت (و ایمن!) برای تامین انرژی از ابزارهای با کارایی بالا هستند .

مطالعه بیشتر: شیلنگ پنوماتیک کاربردها و مزایای آن

سری کلاسیک: شیلنگ پنوماتیک با کوپلینگ سریع

(کوپلینگ سریع نوعی اتصال است که به راحتی و با سرعت قابل جدا و وصل شدن است.)

شیلنگ‌های پنوماتیکی با کوپلینگ‌های سریع و فنر مانند، لوازم بسیار مهمی هستند که در هیچ کارگاهی نباید فراموش شوند. این شیلنگ‌ها به منظور تغذیه و حرکت آسان ابزارهای پنوماتیک و همچنین آداپتورها و شیرهای مشابه استفاده می‌شوند. بنابراین، حضور آنها در هر کارگاه صنعتی، حرفه‌ای یا ساده بسیار ضروری است.

محصولات پنوماتیک برای کاربردهای مختلف و به منظور استفاده مداوم طراحی شده اند. این محصولات از پلی اورتان ساخته می‌شوند که یک ماده بسیار مقاوم، انعطاف پذیر و بادوام است. این پلیمر در دماهای بین 20- تا 70 درجه سانتیگراد، خرد نمی‌شود و نشت نمی‌کند. همچنین، این ماده به طور دائم تغییر شکل نمی‌دهد و در برابر عوامل شیمیایی مختلف نیز مقاوم است. به همین دلیل، استفاده از محصولات پنوماتیک با این ماده، به عنوان یکی از بهترین گزینه‌های موجود در بازار، توصیه می‌شود.

 شیلنگ ها در دو قطر هستند: 8 میلی متر (با فشار کاری 12 بار) و 12 میلی متر (10 بار). هنگامی که کشیده می شوند، طول آنها به 5 متر، 10 متر یا 15 متر می رسد، که باید به راحتی فاصله بین کمپرسور و فضای کاری را در اکثر تنظیمات پل کند. انتهای مخالف شیلنگ ها دارای یک اتصال سریع و یک نوک هستند که هر دو در اندازه NW7.2 هستند که رایج ترین نوع اتصال پنوماتیکی است.

شیلنگ‌های پنوماتیک نقش بسیار مهمی در صنعت اتوماسیون دارند و تأمین انرژی برای محرک‌ها و فشار مناسب برای سیستم استفاده شده در فرآیندهای تولید را به عهده دارند. شیلنگ‌های طولانی برای خطوط پنوماتیک در مقیاس کوچک نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند. بعضی از شرکت ها  شیلنگ‌هایی با ویژگی‌های متنوع و به صورت قرقره تا ۲۰۰ متر عرضه می‌کند تا به طیف گسترده‌ای از نیازها پاسخگو باشد.

شیلنگ های پنوماتیک استاندارد فلوماتیک

شیلنگ های فلوماتیک می توانند در سیستم های فشار منفی (خلاء) استفاده شوند یا برای انتقال مایعات انتخاب شده (بسته به مدل) استفاده شوند. لازم به ذکر است که این سری شامل محصولاتی است که از مواد مختلف تولید می شوند – و این ماده تولیدی است که تعیین می کند محصول برای چه نوع ماشینی، محیطی و کاربردی باید استفاده شود.

شیلنگ های پنوماتیک اقتصادی

شیلنگ های اقتصادی، جایگزینی ارزان‌تر برای سری فلوماتیک هستند. این شیلنگ ها با طراحی ظریف، عملکرد مشابه و با قیمت کمتری ارائه می شوند. محصولات سری اقتصادی فقط در قرقره های 25 متری موجود هستند.

شیلنگ های پلی اورتان آبی نیز در نوع اقتصادی موجود است. شیلنگ های اقتصادی ساخته شده از پلی آمید (PA6) در دماهای 10- تا 80 درجه سانتیگراد مقاوم هستند و در قطرهای 4 میلی متر تا 12 میلی متر در دسترس هستند، اما فشار کمتری را نشان می دهند. محصولات پلی اورتان برای عملکرد در سیستم های تا (با فشار کاری 11 بار)طراحی شده‌اند و مقاومت بیشتری در برابر دماهای پایین دارند. شیلنگ های پلی اتیلن اقتصادی از فشارهای 7 بار و 9 بار پشتیبانی می کنند.

بطور کلی شیلنگ های پنوماتیک بر اساس مواد، ساختار و کاربرد به انواع مختلفی تقسیم می شوند. برخی از رایج ترین انواع شیلنگ های پنوماتیک عبارتند از:

• شیلنگ های لاستیکی: این شیلنگ ها از لاستیک ساخته می شوند و برای کاربردهای عمومی در دماهای محیط مناسب هستند.
• شیلنگ های پلیمری: این شیلنگ ها از مواد پلیمری مانند پلی اتیلن، پلی پروپیلن و نئوپرن ساخته می شوند و برای کاربردهای خاص در دماهای بالا یا پایین مناسب هستند.
• شیلنگ های فلزی: این شیلنگ ها از فلزاتی مانند فولاد یا آلومینیوم ساخته می شوند و برای کاربردهای سنگین در دماها و فشارهای بالا مناسب هستند.

علاوه بر این، انواع دیگری از شیلنگ های پنوماتیک نیز وجود دارند که برای کاربردهای خاص طراحی شده اند. برخی از این شیلنگ ها عبارتند از:

• شیلنگ های ضد آتش: این شیلنگ ها در برابر آتش مقاوم هستند و برای کاربردهای ایمنی در محیط های خطرناک استفاده می شوند.
• شیلنگ های ضد خوردگی: این شیلنگ ها در برابر مواد خورنده مقاوم هستند و برای کاربردهای صنعتی در محیط های خورنده استفاده می شوند.
• شیلنگ های ضد لرزش: این شیلنگ ها در برابر لرزش مقاوم هستند و برای کاربردهایی که در معرض لرزش هستند استفاده می شوند.
• شیلنگ های ضد سایش: این شیلنگ ها در برابر سایش مقاوم هستند و برای کاربردهایی که در معرض سایش هستند استفاده می شوند.

کاربرد های شیلنگ های پنوماتیک

در کجا از شیلنگ و لوله پنوماتیک استفاده می شود؟

شیلنگ و لوله پنوماتیک در طیف گسترده ای از کاربردها استفاده می شوند. برخی از کاربردهای رایج عبارتند از:

• انتقال هوا فشرده: شیلنگ و لوله پنوماتیک برای انتقال هوا فشرده از یک مکان به مکان دیگر استفاده می شوند. این یکی از کاربرد رایج در محیط های صنعتی است، جایی که سیستم های پنوماتیک برای تأمین انرژی ابزارها و ماشین آلات استفاده می شوند.
• کنترل حرکت: شیلنگ و لوله پنوماتیک همچنین می توانند برای کنترل حرکت اجسام استفاده شوند. این کار با استفاده از هوای فشرده برای کارکرد محرک ها مانند سیلندرها و شیرها انجام می شود.
• انجام عملیات: شیلنگ و لوله پنوماتیک همچنین می توانند برای انجام طیف گسترده ای از عملیات مانند جوشکاری، برش و مونتاژ استفاده شوند. این امر در عملیات ساخت و مونتاژ رایج است.
• فرآیندهای مختلف صنایع: شیلنگ و لوله پنوماتیک در صنایع مختلف مانند تولید، مواد غذایی و نوشیدنی و مراقبت های بهداشتی استفاده می شوند. آنها در طیف گسترده ای از فرآیندها مانند بسته بندی، تمیز کردن و توزیع استفاده می شوند.

نوع خاص شیلنگ یا لوله پنوماتیک مورد استفاده به کاربرد خاص بستگی دارد. به عنوان مثال، شلنگ هایی که برای انتقال هوا فشرده با فشار بالا استفاده می شوند باید از ماده محکمی ساخته شوند که بتواند در برابر فشار مقاومت کند. شلنگ هایی که برای کنترل حرکت استفاده می شوند باید انعطاف پذیر و بادوام باشند.

شیلنگ پنوماتیک در طیف گسترده ای از صنایع استفاده می شود. برخی از صنایع رایج عبارتند از:

• صنایع تولیدی: شیلنگ پنوماتیک در صنایع تولیدی برای طیف گسترده ای از کاربردها استفاده می شود، از جمله:
  • انتقال هوا فشرده به ابزارها و ماشین آلات
  • کنترل حرکت اجسام
  • انجام عملیات مانند جوشکاری، برش و مونتاژ
• صنایع غذایی و نوشیدنی: شیلنگ پنوماتیک در صنایع غذایی و نوشیدنی برای طیف گسترده ای از کاربردها استفاده می شود، از جمله:
  • انتقال مواد غذایی و نوشیدنی
  • کنترل حرکت اجسام
  • انجام عملیات مانند بسته بندی و توزیع
• صنایع مراقبت های بهداشتی: شیلنگ پنوماتیک در صنایع مراقبت های بهداشتی برای طیف گسترده ای از کاربردها استفاده می شود، از جمله:
  • انتقال داروها و سایر مواد پزشکی
  • کنترل حرکت اجسام
  • انجام عملیات مانند آزمایش و تشخیص
• صنعت معادن: برخی از کاربردهای شیلنگ پنوماتیک در صنعت معادن عبارتند از:
• انتقال هوا فشرده به ابزارها و ماشین آلات: شیلنگ پنوماتیک برای انتقال هوا فشرده به ابزارهای حفاری، بارگیری و تخلیه، و سایر ماشین آلات مورد استفاده در معادن استفاده می شود.
• کنترل حرکت اجسام: شیلنگ پنوماتیک برای کنترل حرکت اجسام مانند سیلندرهای پنوماتیک استفاده می شود. این کاربردها در تجهیزات استخراج، بارگیری و تخلیه رایج است.
• انجام عملیات: شیلنگ پنوماتیک برای انجام عملیات مانند جوشکاری، برش و مونتاژ استفاده می شود. این کاربردها در فرآیندهای استخراج و تولید مواد معدنی رایج است.

هنگام انتخاب شیلنگ یا لوله پنوماتیک، مهم است که عوامل زیر را در نظر بگیرید:

• فشار و دمای هوا: شیلنگ یا لوله باید بتواند در برابر فشار و دمای هوایی که از طریق آن جریان می یابد مقاومت کند.
• طول شیلنگ یا لوله: شیلنگ یا لوله باید به اندازه کافی طولانی باشد تا به مکان مورد نظر برسد.
• محیطی که شیلنگ یا لوله در آن استفاده خواهد شد: شیلنگ یا لوله باید بتواند در برابر شرایط محیطی مانند مواد شیمیایی، گرما و سرما مقاومت کند.
• هزینه: هزینه شیلنگ یا لوله بسته به مواد استفاده شده و طول شیلنگ یا لوله متفاوت خواهد بود.

با در نظر گرفتن این عوامل، می توانید شیلنگ یا لوله پنوماتیک مناسب برای کاربرد خود را انتخاب کنید.

در اینجا چند نکته اضافی برای انتخاب شیلنگ یا لوله پنوماتیک آورده شده است:

• هنگام انتخاب شیلنگ یا لوله پنوماتیک، همیشه توصیه های سازنده را دنبال کنید.
• هنگام نصب شیلنگ یا لوله پنوماتیک، از ابزارها و تجهیزات مناسب استفاده کنید.
• پس از نصب شیلنگ یا لوله پنوماتیک، آن را به طور منظم برای علائم آسیب یا سایش بررسی کنید.

با پیروی از این نکات، می توانید اطمینان حاصل کنید که شیلنگ یا لوله پنوماتیک شما به درستی کار می کند و عمر طولانی دارد.

در مجموعه الماس تیام میتوانید انواع شیلنگ پنوماتیک، بست لوله و شیلنگ، محافظ شیلنگ، اتصالات هیدرولیک و… را خریداری کنید.